Skip to main content

بررسی مقایسوی جایگاه محصلان در فرایند تضمین کیفیت و اعتبار دهی نهادهای تحصیلات عالی: با تاکید بر اتحادیه اروپا، زلاند جدید و افغانستان

محمد رضا درمانی، محب الرحمن رحمانی

Volume 2 Issue 1 | Dec 2025

DOI:

Views: 77

Total Downloads: 7

Download PDF

Abstract

نتیجه عمل‌کرد پوهنتون‌ها بر اساس معیارهای تضمین کیفیت در تحصیلات عالی می‌تواند اثر مثبت بالای ارائه و تولید دانش معاصر و مبتنی بر ضرورت، ارتقای دانش و مهارت محصلان و پیشرفت جامعه داشته باشند. مراکز تحصیلات عالی افغانستان نیز از این قاعده مستثنا نبوده و نیاز به رعایت معیارهای پذیرفته شده دارند. براین اساس وزارت تحصیلات عالی از سال ۱۳۹۱ هجری شمسی پروسه متذکره را آغاز نمود. اما سوال اساسی این‌ است که، محصلان به عنوان رکن اساسی چه جایگاهی در معیارها و شاخص‌های تضمین کیفیت و اعتباردهی کشور دارند؟ و در مقایسه با پروسه تضمین کیفیت کشورهای دیگر جایگاه شان چگونه می باشد؟ برای پاسخ، سند معیارها و رهنمود‌ها برای تضمین کیفیت در تحصیلات عالی اروپا، معیارها و رهنمودهای تضمین کیفیت در زلاند جدید و چار چوب حفظ سند اعتباردهی عمومی نهاد غیر طبی تضمین کیفیت افغانستان به صورت مقایسوی مطالعه گردیده، لذا روش تحقیق این مطالعه، تطبیقی بوده که به مقایسه معیارهای تضمین کیفیت تحصیلات عالی در افغانستان، اروپا و زلاند جدید پرداخته است. یافته‌ها نشان میدهد؛ رسیدگی به شکایات، محور بودن در پروسه تدریس و ارزیابی، سهیم بودن در ساختن پلان‌ها و برنامه‌ها؛ مورد حمایت برنامه ها قرار گرفتن؛ آگاهی از برنامه، مساعد بودن امکانات مانند (کتابخانه، تسهیلات مطالعه، تکنالوژی لازم، مربیان و مشاوران) برای محصلان موارد مشترک می باشند. فضای مبتنی بر احترام متقابل میان استادان و محصلان؛ جذب استادان آشنا با شیوه های تدریس محصل محور؛ در نظر گرفتن نیازهای متنوع محصلان؛ (بزرگ‌سال، نیمه‌وقت، شاغل، بین‌المللی و معلول)؛ اشتغال فارغ‌التحصیلان، در سند معیارها و رهنمودهای تضمین کیفت در اروپا مورد توجه قرارگرفته است. آنچه در زلاند جدید مشاهده گردید شامل فرآیند تضمین کیفیت در افغانستان و اتحادیه اروپا نیز است. برنامه های رقابتی در سطوح مختلف؛ کار آموزی؛ دست‌رسی به ژور نال‌های تحقیقی؛ در نهایت رشد مهارت‌های عملی با ایجاد مراکز چنین فعالیت‌ها، و لابراتوارها، جایگاه و نقش محصلان در فرایند تضمین کیفیت تحصیلات عالی افغانستان را نشان میدهد.
واژگان کلیدی: تضمین کیفیت، تحصیلات عالی، محصلان، اتحادیه اروپا، زلاند جدید، افغانستان