دوکتور باز محمد فروغ
Volume 2 Issue 1 | Dec 2025
DOI:
Views: 42
Total Downloads: 7
Download PDF
Abstract
اعتبارسنجی، فرایندی است که از طریق آن مؤسسه یا پوهنتون دولتی یا خصوصی، به‌منظور تشخیص این‌که از حداقل ملاک‌ها و استانداردهای از پیش تعیین‌شده برخوردار است، کل فعالیت یا یک برنامۀ خاص آموزشی ازنظر کیفیت ارزشیابی می‌شود که معمولاً به آن فرایند تضمین کیفیت اطلاق می‌گردد. با توجه به این‌که مدل‌های زیادی در زمینۀ تضمین کیفیت وجود دارند در این تحقیق باهدف بررسی مدل‌های مختلف تضمین کیفیت و این‌که کدام مدل می‌تواند به‌صورت بهتر با شرایط نظام آموزشی تحصیلات عالی افغانستان مطابقت داشته باشد، با روش توصیفی- تحلیلی در حدود 45 مقاله و مدل تضمین کیفیت از منابع و سایت‌های مختلف مربوط به کشورهای مختلف آماده شد و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.
از این میان می‌توان مدل‌های تضمین کیفیت و اعتبار دهی انجمن جنوبی کالج ها و مکاتب( SACS) و انجمن شمالی کالج ها و مکاتب(NSACS) در ایالات‌متحدۀ آمریکا، نهاد تضمین کیفیت تحصیلات عالی(QAA) در انگلستان، انجمن پوهنتونهای هولند( VSNU)، شورای اعتبارسنجی تحصیلات عالی(COPAES ) در مکزیک و شورای اعتبارات پوهنتونی( UGC ) در شیلی را نام برد. از جملۀ این مدل‌ها، مدل ارزشیابی کیفیت AUN در مقایسه با شرایط و امکانات افغانستان منطبق دیده شد. نتیجه این تحقیق بیانگر این است که این مدل بر اهمیت کیفیت در تحصیلات عالی در سطح برنامه، متمرکز است و یک سیستم تضمین کیفیت جامع به‌منظور بالا بردن استانداردهای پوهنتونی و افزایش کیفیت آموزش، تحقیق و خدمات می‌باشد. مدل ارزشیابی کیفیت AUN در سطح برنامه، به فرایند ارزشیابی کیفیت در پوهنتون توجه دارد. مدل موصوف دارای 15 معیار و 68 شاخص می‌باشد که تضمین کیفیت را در سطح برنامه، از طریق ارزشیابی کیفیت پوهنتون مورد توجه قرار می دهد. تفاوت این مدل با مدل کنونی که در وزارت تحصیلات عالی افغانستان در یازده معیار در پوهنتون و مؤسسات تحصیلات عالی دولتی و خصوصی در حال تطبیق می‌باشد، این است که این مدل سطح تاکتیکی را با جزئیات و دقت بیشتری مورد بررسی قرار می‌دهد.
AUN کلمات کلیدی: اعتبارسنجی، ارزشیابی کیفیت، تضمین کیفیت، تحصیلات عالی، مدل